به گزارش خبرنگار روابط عمومی دانشگاه فردوسی مشهد، نشست عملی «افق های همسو: نقش میراث مشترک در توسعه پایدار روابط ایران و چین» توسط انجمن پارسه دوستداران میراث فرهنگی مستقر در مرکز رشد دانشگاه و دفتر همکاری های علمی بین المللی دانشگاه با مشارکت اداره کل میراث فرهنگی خراسان رضوی و مدیریت بین الملل شهرداری مشهد صبح روز چهارشنبه 30 آبان 1397 در اتاق شورای شماره 2 دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد.
در چارچوب گسترش همکاری های بین المللی دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی در آبان ماه 1397 میزبان نشستی علمی با حضور شماری از مدیران استانی، شهری، دانشگاهی و دانشگاهیان ایرانی و هییت اعزامی از کشور چین بود.
این نشست تحت عنوان «افق های همسو؛ نقش میراث مشترک در توسعه پایدار روابط ایران و چین» توسط انجمن پارسه دوستداران میراث فرهنگی مستقر در مرکز رشد دانشگاه فردوسی مشهد و به میزبانی دفتر همکاری های بین المللی دانشگاه فردوسی مشهد و با همراهی شهرداری مشهد و سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی برگزار گردید. این نشست به عنوان اولین ثمره همکاری میان «انجمن پارسه»، مستقر در مرکز رشد دانشگاه فردوسی مشهد، و «مرکز مطالعات غرب آسیا و شمال آفریقا»، دانشگاه آنخویی چین، به محفلی جهت ارایه نقطه نظرات حاکمیتی و ارایه مقالات علمی در حوزه جاده ابریشم و روابط ایران و چین تبدیل شد.
در ابتدا نشستی در دفتر ریاست دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی برگزار شد و دکتر کارشکی و دکتر مشهدی رئیس و معاون دانشکده ضمن خوشامد گویی به میهمانان ایرانی و اساتید و فارسی آموزان چینی ، به معرفی دانشکده و ظرفیتهای آن پرداختند. در ادامه غلامحسین نوعی مدیر دفتر ارتباط علمی دانشکده و مدیر عامل شرکت پارسه به معرفی میهمانان نشست و هدف از برگزاری آن با رویکرد توسعه مناسبات و مبادلات علمی فرهنگی پرداخت و همراه با میهمانان وارد محل برگزاری نشست اصلی افق های همسو شد.
دکتر احسان قبول، مدیر همکاری های علمی بین المللی و امور دانشجویان غیر ایرانی دانشگاه فردوسی مشهد، بر توسعه هر بیشتر روابط دانشگاهی ایران و چین تاکید کرد و در ادامه به ارایه مختصری از مقاله ای که به منظور درج در کتاب مجموعه مقالات این نشست با عنوان «دو سوی افق؛ جستاری در خصوص شاهراه فرهنگی، تاریخی و اقتصادی ابریشم» فراهم نموده بودند پرداخت. موضوع اصلی این مقاله حول محور تصویر پردازی ایرانیان از چینیان در ادبیات فارسی بود که دکتر قبول آن را حوزه مطالعاتی بسیار مستعد و کمتر کاوش شده ای دانسته و تاکید نمودند حدیث نبوی «در جستجوی علم باشید، ولو در چین باشد» باشد یکی از عوامل مهم این ابراز توجه ادبای زبان فارسی بوده. دکتر قبول با شعری از منطق الطیر عطار به سخنرانی خود پایان داد.
سخنران بعد این نشست مهندس ابوالفضل مکرمی فر رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی بود که ضمن تشریح نقش ایران به عنوان پل ارتباط شرق جاده با غرب آن و تاکید بر تجربیات تاریخی ناموفق در حوزه تغییر مسیر جاده به شمال یا جنوب سرزمین اصلی ایران شمایی کاملا تاریخ گرایانه از اهمیت این مسیر در حیات تمدنی سرزمین های درگیر با جاده ابریشم را ارائه نمود و در ادامه از آمادگی استان خراسان رضوی برای فراهم آوردن داده های لازم جهت تشکیل پرونده و ثبت مشترک جاده با کشور چین به عنوان میراث جهانی خبر داد.
پروفسور ژانگویی هان استاد دانشکده تاریخ و تمدن دانشگاه تربیت مدرس شانسی(Shaanxi Normal University) سخنرانی خود را با عنوان «کاربست شیانژن درمیان جمعیت های مسلمان چین» (Xiaojing Usage among Some Muslim Chinese) ارائه نمود. بر این اساس مسلمانانی که در دوره های مختلف و عمدتا در دوره سلطنت مغولان (سلسله یوان 1250-1380 م.) وارد چین شده بودند در طی قرون با جامعه چین همسان گردیدند. یکی از عوارض متعدد این همسانی پذیرش زبان چینی توسط جوامع مسلمان بود. این پذیرش زبان اما با پذیرش خط الرسم پیچیده و سخت چینی همراه نشد. جوامع مسلمان چینی ترجیح دادند حروف عربی را برای نوشتار چینی اصلاح، اختراع یا حذف کنند. به این واسطه «نوشتار شیانژن» با 36 حرف به وجود آمد که کسی تا به امروز زمان دقیق یا فرد و قوم مسلمان مبدع آن را شناسایی نکرده. این نوشتار در نگارش انواع متون عربی از قرآن تا نامه نگاری های شخصی کاربرد داشته است.
سخنران بعدی این نشست دکتر سید علی مزینانی پژوهشگر پژوهشکده علوم و معارف دفاع مقدس دانشگاه عالی دفاع ملی و مدیر دپارتمان تاریخ شفاهی انجمن پارسه بود که به معرفی مسیر جنوبی جاده ابریشم در حد فاصل ماوراالنهر متمرکز بود که سوای از مسیر اصلی بخارا به سمرقند به فرغانه در موازات جیحون از مرو به ختن می رفت. این جاده در روزگاران باستانی خود از ربع مرو، ربع بلخ، حوزه چغانیان و قبادیان، حوزه ختلان، حوزه بدخشان گذر می کرده تا به حوزه ختن برسد. وی به جزییات مسیر و کیفیت داد و ستد در هر شهر دقایق پایانی سخنرانی خود را جهت برشمردن منافع مترتب بر احیای چنین مسیری در سیاست بین المللی امروز ایران اختصاص داد.
دکتر ابوالفضل حسن آبادی ریاست مرکز اسناد و مطبوعات کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی سخنرانی بعدی این نشست با عنوان «مولفه های تاثیر گذار در پژوهش های تاریخ محلی جاده ابریشم در خراسان بزرگ»بود که با توجه به پیشنه طولانی خود از حیث فعالیت در حوزه تاریخ شفاهی به بررسی کاربرد های این شاخه مطالعاتی برای مستند سازی میراث جاده ابریشم پرداخت.
موضوع بعدی نیز ماهیتی عمدتا اقتصادی توسط دکتر علی یحیایی استادیار دانشگاه حکیم سبزواری با عنوان «تجارت دریایی بین ایران و چین در دوره آل بویه» مطرح شد. این محقق تاکید داشت تجارت دریایی توسط ایرانیان در خلیج فارس تا هندوستان و چین و تحت پشتیبانی امیران این سلسله در قرن چهارم ه.ق./ سوم م. توسعه یافته و در این میان به ویژه شهرهای سیراف در ساحل شمالی خلیج فارس، و مناطق صخار و مسقط در کرانه دریای عمان در ساحل جنوبی که توسط آل بویه تصرف شد، در این تجارت دریایی نقش موثر و برجسته ای ایفا کردند.
بعد از دکتر یحیایی نوبت سخنرانی به دکتر علی عشقی رسید با مقاله ای تحت عنوان «در مسیر جاده ابریشم: بررسی کاروانسراهای تاریخی خراسان( رباط شرف و رباط ماهی».
با پایان سخنرانی های علمی زبرجدیان از فعالان حوزه گردشگری در سطح ملی با تاکید بر پسوند عنوان اصلی نشست یعنی «نقش میراث مشترک در توسعه پایدا روابط ایران و چین» اظهار نمود که محققان و پژوهشگران حاضر در این نشست باید بینش ها و چشم انداز های تاریخی خود را حاملان قدرت سیاسی در هر دو کشور ارایه دهند و آنها را با نظرات خود ارایه دهند. به این واسطه پسوندی که برای عنوان نشست تعیین شده بود محقق خواهد گردید.
در انتهای جلسه استاد بازنشسته گروه تاریخ دانشگاه فردوسی مشهد دکتر حسین الهی با جمع بندی ملاحظات دوستان نسبت به تعدیل، اصلاح و تذکر برخی نکات مطروحه توسط ارایه دهندگان مقاله اقدام نمود.
با پایان نشست هیئت مذکور از موزه دانشگاه فردوسی مشهد بازدید کردند که در این بازدید پروفسور هان ژانگویی از برنامه بازدید موزه ابراز رضایت کرد.
